Game thủ đang than trời vì giá card đồ họa liên tục bị đẩy cao, nhưng có phải do dây cày tiền ảo khiến thị trường bị chao đảo như vậy hay không?
Tất cả là do “tiền ảo”?
Sau khi báo cáo doanh thu mới nhất của NVIDIA được công bố, các nhà đầu tư đang hợp tác với hãng này bày tỏ mối quan ngại về việc “Cơn sốt tiền ảo” nếu không may lại sụp đổ như thời kì 2011 và 2014 thì cổ phiếu của công ty sẽ bị tụt giá, gây thiệt hại không nhỏ cho họ cũng như bản thân ông lớn ngành chế tạo chip xử lí đồ họa. AMD vẫn có thể sống khỏe vì họ không lệ thuộc vào mỗi ngành chế tạo GPU, mảng CPU và APU dành cho console vẫn mang về nguồn thu ổn định cho AMD trong suốt thời gian qua.
Tuy nhiên, số khác lại tỏ ra lạc quan, khi cho rằng rắc rối mà bong bóng tiền ảo đang mang chẳng đáng bận tâm lắm vì chúng chỉ là một thị trường nhỏ đối với các hãng chip đồ họa mà thôi. Chúng ta sẽ bỏ qua việc liệu mấy “ông lớn to béo” kia sẽ ra sao khi giới “thợ mỏ tiền ảo” đột nhiên giải nghệ hết, cái cần quan tâm là liệu giá card có trở về vòng tay tài chính hạn hẹp của giới game thủ PC nếu “trâu cày chết đói”? Ngày đó còn bao xa hay sẽ mãi chỉ là giấc mơ xa vời như “tán” crush thành công?
Lướt một vòng Amazon và Newegg – hai chợ điện tử lớn và uy tín nhất hiện tại, thì chỉ có thể âm thầm gào thét nơi đáy túi “ĐẮT VÊ LỜ!”. Thậm chí có người chẳng thể mua nổi cho mình card mới chẳng phải vì khả năng tài chính bị giới hạn, mà là vì chẳng thể tìm ra cửa hàng nào còn sản phẩm để mà mua nữa. Có thời điểm mà giá VGA trên thị trường Bắc Mĩ đồng loạt nhảy lên mức gấp hai lần giá tham khảo từ nhà sản xuất (MSRP). Bạn thắc mắc sao các nhà sản xuất không làm nhanh rồi bán hạ nhiệt cho thị trường? Câu trả lời mà họ đưa ra là do thiếu hụt nguồn cung VRAM và phía sản xuất RAM vẫn chưa thể mua đủ nguyên liệu để sản xuất đáp ứng nhu cầu.
“Tất cả là do tụi đào Bitcoin!”
À ừ thì cũng không hẳn. Bitcoin và cơn sốt đào tiền ảo chẳng phải chuyện mới đây đã “hot”. Thực tế, chúng đã xuất hiện từ năm 2009 và chưa bao giờ có chuyện đói card như đói ăn làm giới gamer sôi máu. NVIDIA thì cố trấn an người hâm mộ rằng họ sẽ cố gắng hết sức để hạ nhiệt thị trường khi mà nguồn cung VRAM sẵn sàng. Rồi sao? Giá sẽ lại tăng trong năm tới theo một thông tin khác từ PCGamer và tháng Tư này hãng sẽ công bố thông tin về dòng 20xx, thứ rất có thể sẽ lên kệ vào đầu năm sau. Mà chả sao, có hàng là được.
Bỏ mặc thị trường phần cứng chơi game cả năm trong khi vẫn mạnh miệng tuyên bố: “Game thủ là những người khách hàng quan trọng nhất đối với chúng tôi, không phải giới “tiền ảo”!” – Ờ, tin người vkl!
Nhưng hãy khoan, chúng ta không nên giận dữ đổ hết “tội lỗi” cho giới đào tiền ảo. Họ không phải là những người duy nhất hút sạch nguồn cung của chúng ta. Mà thật ra lỗi chẳng phải của riêng bên nào cả, lỗi do bản thân khả năng ứng dụng của những chiếc vi xử lý đồ họa hay nói cách khác là do khả năng tính toán mạnh mẽ của chúng. Mọt Game xin mạo muội giải thích nguyên nhân thật sự của đợt khủng hoảng nguồn cung VGA lần này.
Siêu máy tính
Ngoài chế tạo GPU phục vụ nhu cầu xử lý đồ họa và chơi game, NVIDIA còn sản xuất một số lượng cực lớn GPU được dùng để phục vụ nhu cầu tính toán “kinh khủng khiếp” mà một chiếc siêu máy tính phải đảm nhận tùy công việc. 120 siêu máy tính hàng đầu thế giới hiện sử dụng một số bộ phận tương tự như chip xử lý đồ họa, do NVIDIA sản xuất. Ví dụ như siêu máy tính ORNL Summit dự kiến sẽ sử dụng 27600 GPU Tesla V100 để cung cấp khả năng tính toán theo yêu cầu của chủ đơn vị sở hữu nó. Rồi, giờ hãy nhân số lượng GPU với con số 120 ở trên đòi hỏi, gần 3 triệu GPU đồng nghĩa với gần 3 triệu chiếc VGA sẽ không có mặt trên kệ hàng của tiệm máy tính gần nhà bạn.
Con số này tuy lớn, nhưng sẽ chả là gì nếu so với hàng chục triệu card đồ họa mà dân đào tiền ảo và giới game thủ toàn cầu sẽ mua sạch mỗi năm, có điều có vẻ cũng chẳng đủ để NVIDIA hy sinh lợi nhuận bán 3 triệu đơn vị đó để phục vụ nhu cầu của game thủ. Bạn có biết mỗi con Tesla V100 có giá khoảng 15.000 USD không, 1.000 hay thậm chí 2.000 USD là con số mà chiếc VGA đắt giá nhất có thể được sản xuất để phục vụ mục đích chơi game, dù cho tình trạng thiếu hụt nguồn cung hiện tại có thể đẩy giá thành lên gấp đôi, thì tính ra vẫn thua xa việc bán mỗi một con GPU đặc thù với cái giá gấp tới 7 lần, số tiền mà NVIDIA có thể thu về có sự chênh lệch không hề nhẹ.
Về phía AMD, họ hoàn toàn không có ý định đứng ngoài một thương vụ béo bở như thế này. Hãng giới thiệu Radeon Instinct với sức mạnh xử lý cho những chiếc siêu máy tính trên thế giới, đủ sức để thuyết phục các khách hàng giao phó tiền bạc cho họ. Tại sự kiện SIGGRAPH năm 2017, AMD cho chạy thử một băng gồm nguyên 80 chiếc Radeon Instinct MI25 với khả năng xử lý 1 PFLOP/giây (dịch ra tiếng Việt: xử lý mạnh kinh khủng).
Tất cả những sự kiện trên cho thấy sức hấp dẫn từ ngành chế tạo siêu máy tính, nó đủ sức đánh bật sự quan tâm mà các hãng sản xuất linh kiện đồ họa dành cho thị trường game. Tại sao phải đổ nguyên liệu đi sản xuất hàng đại trà giá rẻ, trong khi có thể dồn nguyên liệu sản xuất cho đơn đặt hàng GPU cho một chiếc siêu máy tính có thể mang lại lợi nhuận tương đương cả mùa mua sắm của game thủ toàn cầu?
Xe tự lái, AI, máy tính với khả năng tự học hỏi
Như đã đề cập, ứng dụng của nhân xử lý đồ họa rất đa dạng. CUDA và OpenCL đã mở ra cánh cửa để khai thác sức mạnh tính toán trên GPU do NVIDIA chế tạo, nhằm sử dụng trong việc điều khiển xe cộ một cách tự động, phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo… cũng như giúp máy tính có thể tự học hỏi tương tự như con người. Tất nhiên là có cả việc kiếm tiền từ việc đào tiền ảo rồi, những nhà đầu tư kinh doanh và khai thác tiền ảo hoàn toàn có khả năng chi trả cho số lượng cực lớn VGA nhằm phục vụ cho nhu cầu sinh lợi của họ.
Kết quả như ta thấy hiện giờ là game thủ đang phải đối mặt với vấn đề thiếu hụt nguồn cung để nâng cấp card đồ họa, và với cơ số ứng dụng có thể khai thác sức mạnh của GPU sẽ xuất hiện trong tương lai. Liệu ta còn có thể mua cho mình VGA để chơi game nữa hay không? Câu trả lời có lẽ không nên nói ra lúc này, ai mà lại chẳng muốn kiếm tiền tiêu và làm giàu nhỉ. Và dù cho đã có lời hứa từ phía các nhà sản xuất, liệu thực sự có cách nào để ngăn việc card đồ họa bị bán sạch trước khi nó kịp đến tay người tiêu dùng thông thường hay không?
Chẳng có gì chắc chắn trong tương lai
Cơn sốt đào tiền ảo và việc khan hiếm VGA trên thị trường hiện tại chỉ là khởi đầu, và có vẻ sẽ còn tăm tối với đại đa số game thủ PC trong tương lai. Chưa hề có dấu hiệu nào chứng minh rằng nguồn cung sẽ đủ, còn nếu chờ tới khi “trâu cày kiệt sức bị mần thịt” và hết cơn sốt đào tiền ảo thì sao? Câu trả lời sẽ là không và chắc chắn không, kể cả dù bạn bất chấp cố mua một chiếc card đồ họa cũ đã “tả tơi” sau từng ấy năm cày cuốc, thì cái giá bằng một phần hai giá hàng mới sẽ “vã” bạn tỉnh lại ngay. GTX 750TI với giá từ 1 triệu đến 1,5 triệu trên chợ linh kiện cũ được bán với số lượng vài chục thậm chí vài trăm, và chẳng ai thắc mắc chúng từ đâu ra sao?
Không bảo hành, không có gì đảm bảo chúng sẽ hoạt động trơn tru tới khi có hàng thay thế, và đến khi bạn có đủ tiền để mua đồ mới thì lại… hết hàng. Cái vòng lẩn quẩn đó sẽ kéo dài mãi, cho tới ngày mà thị trường bằng cách vi diệu nào đó cung ứng đủ nhu cầu cho game thủ, cũng như những công ty có ý định khai thác sức mạnh tối đa trên GPU… giải nghệ. Có lẽ ngày đó chúng ta sẽ mua được card – chả ai biết được, chỉ có một điều chắc chắn là giờ giới game thủ đã trở thành nhân tố phụ, bị các nhà sản xuất xếp sau những kẻ vốn còn chả quan tâm game là cái gì nữa.
Nhân tiện nhắc đến giá VGA, theo tin đồn mới nhất thì thế hệ GTX 20xx của Nvidia dự kiến sẽ được công bố trong năm nay và có giá cao nhất ở khoảng 1.500 USD, tức là gấp rưỡi mặt bằng giá vốn đã “ở trên mây” như hiện nay. Chấp nhận đi các Mọt, giá VGA có thể sẽ không bao giờ hạ nhiệt nữa.
Kết
Cuối cùng, xin “túm cái váy lại” như sau. Đừng hy vọng giá VGA sẽ giảm trong tương lai gần. Cho dù nhóm đào tiền có giải nghệ thì giá VGA cũng phải mất cả năm mới bình ổn, nhưng theo quy luật thị trường giá tăng mà không có nhân tố làm giảm thì nó sẽ giữ giá không hạ. Nhân tố duy nhất làm giảm giá là dư hàng thì lại bị các yếu tố công nghệ cao như siêu máy tính hay xe tự lái chiếm mất. Các hãng chip sẽ đơn giản là cắt bới nguyên liệu từ GPU máy tính chuyển sang sản xuất thêm chip xử lý cho ngành xe tự lái và GPU siêu máy tính hiện đang trên đà phát triển.
Sẽ không có chuyện dội hàng GPU chơi game để giá giảm nhanh đâu!
