Lịch Sử

Khu Di Tích Lịch Sử Ngã Ba Đồng Lộc – Đất Thiêng Của 10 Đóa Hoa Rực Rỡ Anh Hùng

Ngã ba Đồng Lộc từng là “tọa độ chết” trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ khi mang trên mình những hố bom chi chít. Đến nay, nơi đây đã trở thành di tích tham quan với những huyền thoại linh thiêng.
Nơi đất lửa Ngã ba Đồng Lộc đã chứng kiến 10 cô gái hy sinh cho nền độc lập dân tộc. Hôm nay, ngã ba Đồng Lộc đã đổi thay với rừng thông xanh tít tắp, những mùa lúa bội thu,… Nếu có dịp du lịch Hà Tĩnh, du khách hãy ghé thăm khu di tích lịch sử ngã ba Đồng Lộc để “sống” trong thời kỳ lịch sử hào hùng của dân tộc.

Khu Di Tích Lịch Sử Ngã Ba Đồng Lộc
Khu Di Tích Lịch Sử Ngã Ba Đồng Lộc

Xã Đồng Lộc, huyện Can Lộc gồm 2 làng cũ là Khiêm Ích và Điền Xá, xưa kia mới có ngã ba Khiêm Ích là chỗ rẽ từ đường 15A theo đường liên xã về Nghèn. Trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước, trên đất Đồng Lộc có thêm đường đi Truông Kén, đường đi O Dước, đường đi Truông Bát, tạo thêm một số ngã ba. Quan trọng nhất là ngã ba Đồng Lộc, chỗ giáp nhau của 2 Tỉnh lộ đi qua ngã Ba Giang và quốc lộ 15A đi Truông Bát lên Tân Ấp (Hương Khê) để vào con đường Trường Sơn lịch sử

1. Ngã ba Đồng Lộc thuộc tỉnh nào?

Ngã ba Đồng Lộc ở đâu? Đây là một khu di tích lịch sử của tỉnh Hà Tĩnh với diện tích khoảng 50 ha. Theo giới thiệu về ngã ba Đồng Lộc, nơi đây tri ân sự hy sinh cao cả của 10 cô gái và tập thể lực lượng thanh niên xung phong trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước. Giờ đây, khi chiến tranh đã không còn, những câu chuyện huyền thoại về Ngã ba Đồng Lộc vẫn còn vẹn nguyên trong tim mỗi người.

Địa chỉ: Xã Đồng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh;
Chỉ đường: Từ thành phố Hà Tĩnh, du khách theo quốc lộ 1A đi về phía Bắc khoảng 9km. Khi đến ngã ba Giang thì bạn rẽ trái, đi tiếp 10km là đến khu di tích;
Giờ mở cửa: 7:00 – 18:00;
Giá vé: Gồm vé tham quan ngã ba Đồng Lộc 10.000 VNĐ/người và vé xe điện 10.000 VNĐ/người/lượt.

2. Ngã ba Đồng Lộc – Nơi lưu dấu những trang sử hào hùng

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại của dân tộc, Ngã ba Đồng Lộc đã trở thành một địa chỉ đỏ, mảnh đất thiêng liên, là biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Ngã ba Đồng Lộc đi vào lịch sử như một anh hùng ca bản về quyết tâm sắt đá tất cả vì miền nam ruột thịt, vì độc lập tự do thống nhất tổ quốc, vì hòa bình.

Ngã ba Đồng Lộc thuộc địa phận xã Đồng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh,nằm trên đường Hồ Chí Minh qua dãy Trường Sơn, là giao điểm của quốc lộ 15A và tỉnh lộ 2 của Hà Tĩnh.

Vào những năm tháng chiến tranh chống Mỹ, mọi con đường từ Bắc vào Nam đều phải đi qua nơi đây. Ngã ba Đồng Lộc có diện tích khoảng 50ha nằm gọn trong một thung lũng hình tam giác, hai bên là ngọn núi trọc, giữa là con đường độc đạo. Do địa hình như vậy nên khi bom đạn của địch trút xuống phía nào, đất đá cũng lăn xuống đường cản trở giao thông.

Chính vì sự hiểm yếu và quan trọng đó mà không quân Mỹ liên tục đánh phá Đồng Lộc nhằm cắt đứt huyết mạch giao thông của quân dân ta hướng về chiến trường miền Nam. Nơi này đã đã được mệnh danh là “tọa độ chết”. Người ta đã thống kê rằng, mỗi mét vuông đất nơi đây đã gánh 3 quả bom tấn. Chỉ tính riêng 240 ngày đêm từ tháng 3 đến tháng 10/1968, không quân địch đã trút xuống đây 48.600 quả bom các loại.

Để giữ vững huyết mạch giao thông, quân dân ta cũng huy động tối đa mọi nguồn lực bảo vệ Ngã ba Đồng Lộc, lúc cao điểm ở nơi này có tới 1,6 vạn người – chủ yếu là bộ đội pháo binh và lực lượng thanh niên xung phong phá bom, mở đường.

Ngã Ba Đồng Lộc Hà Tĩnh - Đất Thiêng Cửa 10 Đóa Hoa Bất Tử
Ngã Ba Đồng Lộc Hà Tĩnh – Đất Thiêng Cửa 10 Đóa Hoa Bất Tử

Tiểu đội 4, thuộc Đại đội 552, tổng đội thanh niên xung phong 55 Hà Tĩnh làm việc thường trực tại ngã ba Đồng Lộc. Trưa ngày 24/7/1968, Tiểu đội 4 gồm 10 cô gái trẻ, do Võ Thị Tần-24 tuổi, làm tiểu đội trưởng được lệnh san lấp hố bom ở khu vực địch vừa thả bom để nhanh chóng thông đường cho xe qua.

Nhận nhiệm vụ xong, các cô đến hiện trường gấp rút triển khai công việc với niềm vui được gửi gắm trên từng chiếc xe đi qua. Họ làm việc không ngơi tay, vừa cười, vừa nói và đã ba lần các cô bị vùi lấp, nhưng đều rũ đất đá đứng dậy tiếp tục làm việc. Đến 16 giờ 30 phút, trận bom thứ 15 trong ngày dội xuống Đồng Lộc. Một quả bom rơi trúng vào đội hình 10 cô gái. Một, hai phút, rồi năm phút trôi qua. Mặt đất mù mịt. Cả trận địa lặng đi rồi tiếng khóc vỡ òa. Các cô đã hy sinh.

10 cô gái Đồng Lộc kiên cường dũng cảm: Võ Thị Tần (24 tuổi), Hồ Thị Cúc (24 tuổi), Nguyễn Thị Nhỏ (24 tuổi), Dương Thị Xuân (21 tuổi), Võ Thị Hợi (20 tuổi), Nguyễn Thị Xuân (20 tuổi), Hà Thị Xanh (19 tuổi), Trần Thị Hường (19 tuổi), Trần Thị Rạng (18 tuổi), Võ Thị Hà (17 tuổi) đã ngã xuống khi tuổi còn quá trẻ.

Mười đóa hoa ấy vừa độ mười tám, đôi mươi – cái tuổi đẹp nhất của tuổi trẻ, của đời người – đã mãi mãi ra đi, mang trong tim bao nhiệt huyết, khát vọng của ước mơ, hoài bão. Mười đóa hoa ấy đã hy sinh cả tuổi thanh xuân, đã kiên cường chiến đấu cho lý tưởng cao đẹp của dân tộc.

Những chiến công của các chị đã đi vào lịch sử, trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của tuổi trẻ Việt Nam. Máu của các chị đã góp phần tô thắm màu cờ của Tổ Quốc.

Để ghi sâu tội ác và ghi lại chiến tích anh hùng của 10 cô gái tại Ngã ba Đồng Lộc, ngày 7/6/1972, Chủ tịch nước đã truy tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho tiểu đội 10 cô gái. Và Ngã ba Đồng Lộc cũng đã được công nhận là di tích lịch sử cấp Quốc gia.

46 năm đã trôi qua, chiến tranh đã lùi vào quá khứ. Mảnh đất Đồng Lộc năm xưa mang trên mình những hố bom chi chít, giờ đã thành địa chỉ xanh chứa đựng những huyền thoại cao cả, linh thiêng. Đồng Lộc hôm nay đã đổi thay, những con đường bạt ngàn nắng gió, những đồng ruộng thơm mùi lúa thẳng cánh cò bay. Gió đại ngàn vẫn thổi, tiếng chuông ngân vang một góc trời. Nơi đó, 10 cô gái đã hy sinh cho công cuộc thống nhất đất nước.

Tuyến đường vào Nam những năm đó, giờ đã thênh thang rộng mở. Cả một vùng Ngã ba Đồng Lộc đã xanh tươi. Từ cầu Sông Nghẽn đi lên vùng cung đường ngã ba là cả một vùng lúa Đại Lộc, Tiến Lộc, Thanh Lộc, Đồng Lộc… xanh mướt.

Để có được những cánh đồng trải đầy màu xanh của ngày hôm nay, các chiến sĩ đã phải đánh đổi bằng màu đỏ của máu, bằng cả tuổi thanh xuân. Tổ quốc mãi ghi công những người con gái Thanh niên xung phong!

1. Khu mộ 10 nữ anh hùng liệt sĩ thanh niên xung phong

Khi du lịch ngã ba Đồng Lộc, du khách nên ghé qua, thắp nén nhang thơm tại khu mộ 10 cô gái đã anh dũng hy sinh tại đây. 10 ngôi mộ ở dưới chân núi Trọ Voi, cách nhà bia tưởng niệm chỉ 30m. Hố bom nơi 10 chị hy sinh vẫn nằm ở vị trí cũ.

Khu mộ 10 nữ anh hùng liệt sĩ
Khu mộ 10 nữ anh hùng liệt sĩ
ảnh 10 nữ anh hùng liệt sĩ
ảnh 10 nữ anh hùng liệt sĩ

2.Nhà bia tưởng niệm thanh niên xung phong toàn quốc

Nhà bia tưởng niệm được xây dựng vào năm 1998, tu bổ lại vào năm 2007, khắc tên gần 4.000 anh hùng, liệt sĩ thanh niên xung phong toàn quốc và các liệt sĩ đã anh dũng hy sinh tại ngã ba Đồng Lộc. Nhà bia ghi lại trang sử hào hùng và bi tráng của lịch sử, tri ân những người anh hùng không tiếc tuổi xuân và xương máu, hy sinh vì thắng lợi của nước nhà.

Nhà bia tưởng niệm thanh niên xung phong toàn quốc
Nhà bia tưởng niệm thanh niên xung phong toàn quốc

3. Tượng đài chiến thắng

Theo lời hướng dẫn viên kể chuyện ngã ba Đồng Lộc, tượng đài chiến thắng xây trên nền đất chi chít hố bom ngày xưa. Tượng đài là biểu tượng của sức mạnh, ý chí vượt mọi gian nan của các lực lượng thanh niên xung phong, công an, dân quân du kích, bộ đội, công nhân giao thông,… Quanh chân tượng đài là biểu tượng của trận đánh ở ngã ba Đồng Lộc với đạn bom, khói lửa và cả các vầng mây biểu trưng của hòa bình, hy vọng.

Tượng đài chiến thắng
Tượng đài chiến thắng

4. Cột biểu tượng lưu niệm của ngành Giao thông vận tải

Cột nằm chính giữa ngã ba Đồng Lộc, khánh thành vào ngày 26/3/1992. Công trình sử dụng chất liệu đá hoa cương trắng và xanh nguyên khối, uy nghi, trang trọng. Cột biểu tượng nhằm tôn vinh những chiến xông oanh liệt của các bộ, chiến sĩ tại khu di tích lịch sử này.

Cột biểu tượng lưu niệm của ngành Giao thông vận tải
Cột biểu tượng lưu niệm của ngành Giao thông vận tải

3. Phòng trưng bày truyền thống ngã ba Đồng Lộc

Phòng trưng bày có một sa bàn điện tử miêu tả sự kiện ngã ba Đồng Lộc 53 năm trước. Phòng trưng bày có các hình ảnh ngã ba Đồng Lộc trong cuộc chiến khốc liệt năm xưa cùng nhiều hiện vật đáng quý như bức thư của chị Võ Thị Tần gửi mẹ, sổ ghi bài hát của chị Hường, bộ quần áo của chị Xuân,…

Phòng trưng bày truyền thống ngã ba Đồng Lộc
Phòng trưng bày truyền thống ngã ba Đồng Lộc
Phòng trưng bày truyền thống ngã ba Đồng Lộc
Phòng trưng bày truyền thống ngã ba Đồng Lộc

1. Nhà truyền thống thanh niên xung phong toàn quốc

Nơi đây trưng bày 228 hiện vật gốc và 248 hình ảnh, tư liệu về cuộc sống lao động, chiến đấu của thanh niên xung phong trên mọi nẻo đường. Bạn hãy ghé qua đây để hiểu hơn huyền thoại ngã ba Đồng Lộc, sống lại thời kỳ lịch sử hào hùng của dân tộc.

4. Tháp chuông Đồng Lộc

Tháp chuông được khởi công xây dựng vào ngày 26/3/2009 và khánh thành vào ngày 02/1/2011, Tháp chuông gồm có 7 tầng, 8 mái, cao 37m. Đỉnh tháp chuông treo một quả chuông nặng 5,7 tấn nhân dịp chào mừng Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XI của Đảng.

Tháp chuông Đồng Lộc
Tháp chuông Đồng Lộc

Tháp chuông Ngã ba Đồng Lộc là công trình tri ân của thế hệ hôm nay với các bậc cha anh và các Anh hùng liệt sỹ đã ngã xuống vì độc lập của dân tộc; Là công trình văn hóa tâm linh để lại giá trị lâu dài cho quê hương, đất nước. Cũng là công trình nhằm giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng, nhân văn, bồi đắp đạo lý “uống nước nhớ nguồn” cho đồng bào và thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.

Chiến tranh đã lùi xa, những mầm sống mới đã nảy nở trên “tọa độ chết” năm xưa. Ngày sau, dưới dòng chảy của thời gian, người ta có thể quên tên sông, tên núi nhưng những trang sử hào hùng của ngã ba Đồng Lộc sẽ còn lại mãi trong lòng mỗi người dân Việt Nam.

Related Articles

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Back to top button